[Mẹ bầu hay hỏi] Quy trình thu thập máu cuống rốn: Khi nào, như thế nào và có an toàn không?
Trong những năm gần đây, cụm từ “lưu trữ máu cuống rốn” ngày càng được nhiều cha mẹ quan tâm. Việc này không chỉ đơn thuần là lưu giữ một phần máu của con, mà còn là cách để bảo vệ sức khỏe tương lai cho cả gia đình, nhờ nguồn tế bào gốc quý giá có khả năng tái tạo và điều trị nhiều bệnh lý.
Một trong những thắc mắc phổ biến nhất của các mẹ bầu là: “Máu cuống rốn được thu thập vào lúc nào khi sanh, và có ảnh hưởng gì đến mẹ và bé không?”
Bài viết dưới đây sẽ giải đáp chi tiết từ góc độ chuyên môn y khoa và quy trình thực tế.
1. Máu cuống rốn là gì và vì sao được coi là “món quà sức khỏe đầu đời” của bé?
Máu cuống rốn là phần máu còn lại trong dây rốn và bánh nhau sau khi em bé được sinh ra. Nguồn máu này chứa lượng tế bào gốc tạo máu (HSCs) và tế bào gốc trung mô (MSCs) dồi dào – hai loại tế bào có khả năng tái tạo, phục hồi mô và hỗ trợ điều trị hơn 80 bệnh lý nghiêm trọng như:
- Ung thư máu, rối loạn tủy xương, bệnh tan máu bẩm sinh
- Bệnh lý hệ miễn dịch và rối loạn chuyển hóa di truyền
- Các ứng dụng mới trong điều trị lão hóa, thoái hóa thần kinh, vô sinh, bệnh tim mạch
Chính vì vậy, việc lưu trữ tế bào gốc cuống rốn được ví như “bảo hiểm sinh học” cho tương lai – có thể sử dụng cho chính bé hoặc người thân có chỉ số phù hợp.
2. Máu cuống rốn được thu thập vào thời điểm nào khi sinh?
Quá trình thu thập máu cuống rốn diễn ra ngay sau khi em bé chào đời, sau khi dây rốn được kẹp và cắt.
Cụ thể:
- Sau khi bé ra đời, bác sĩ sẽ kẹp dây rốn ở hai đầu và cắt rời bé khỏi nhau thai.
- Phần dây rốn và bánh nhau còn lại được đặt trên khay vô trùng.
- Nhân viên y tế chuyên môn sẽ dùng bộ dụng cụ thu thập chuyên dụng để rút phần máu còn lại trong dây rốn và bánh nhau vào túi lưu mẫu.
- Toàn bộ quá trình kéo dài khoảng 3-5 phút, được thực hiện ngoài cơ thể mẹ và bé, hoàn toàn không gây đau, không xâm lấn, không can thiệp vào quá trình sinh nở tự nhiên.
Đây là giai đoạn lý tưởng nhất vì lượng máu còn lại trong dây rốn giàu tế bào gốc nhất, đảm bảo chất lượng mẫu cao nhất cho quá trình lưu trữ.
3. Việc thu thập máu cuống rốn có ảnh hưởng đến mẹ và bé không?
Câu trả lời là không hề ảnh hưởng.
Quá trình này diễn ra sau khi dây rốn được cắt, tức là em bé đã tách hoàn toàn khỏi nhau thai và đang được chăm sóc riêng biệt.
Toàn bộ thao tác lấy mẫu đều được:
- Thực hiện trong điều kiện vô trùng tuyệt đối.
- Sử dụng bộ dụng cụ dùng một lần, đảm bảo an toàn sinh học.
- Không làm thay đổi quá trình sinh tự nhiên hoặc gây đau đớn.
Vì vậy, các mẹ hoàn toàn có thể yên tâm về việc thu thập máu cuống rốn không ảnh hưởng đến mẹ và bé, mà còn mang lại giá trị y học to lớn cho tương lai.
4. Từ khâu thu thập đến lưu trữ đến hành trình của tế bào gốc
Sau khi thu thập, mẫu máu cuống rốn sẽ được niêm phong và vận chuyển ngay đến ngân hàng lưu trữ tế bào gốc trong vòng 24 giờ, trong điều kiện nhiệt độ đúng chuẩn.
Tại ngân hàng, mẫu sẽ được:
- Kiểm định chất lượng: thể tích, độ sống của tế bào, khả năng sinh sản.
- Xử lý tách chiết tế bào gốc: loại bỏ hồng cầu, chỉ giữ lại phần tế bào gốc tinh khiết.
- Bảo quản lâu dài trong môi trường nitơ lỏng ở -196°C, giúp tế bào duy trì hoạt tính suốt hàng chục năm.
5. Cryoviva Việt Nam: Ngân hàng lưu trữ tế bào gốc đạt chuẩn AABB và đẩy mạnh đưa tế bào gốc vào thực tiễn
Giữa nhiều lựa chọn, Cryoviva Việt Nam nổi bật nhờ nền tảng khoa học – an toàn – quốc tế.
Là thành viên của hệ thống Cryoviva International (hoạt động tại hơn 8 quốc gia), Cryoviva Việt Nam đạt được chứng nhận AABB chỉ sau thời gian ngắn hoạt
động, một thành tích ấn tượng đối với một ngân hàng tế bào gốc.
Không dừng lại ở lưu trữ, Cryoviva còn hợp tác nghiên cứu lâm sàng với các bệnh viện hàng đầu, trong đó có hai dự án đã được Hội đồng đạo đức xét duyệt, cụ thể:
- Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM: Nghiên cứu ứng dụng tế bào gốc trung mô từ cuống rốn trong điều trị lão hóa da vùng mặt.
- Bệnh viện Hùng Vương: Nghiên cứu điều trị hiếm muộn bằng tế bào gốc, mở ra hy vọng cho nhiều cặp vợ chồng mong con.
Nhờ đó, Cryoviva không chỉ là nơi lưu trữ tế bào gốc cuống rốn uy tín, mà còn là đơn vị tiên phong trong chuyển giao công nghệ và ứng dụng thực tế tại Việt Nam.
Q&A: Câu hỏi thường gặp về việc thu thập máu cuống rốn
- Khi nào nên đăng ký dịch vụ lưu trữ máu cuống rốn?
👉 Tốt nhất mẹ nên đăng ký trước tuần thai thứ 32–34, để ngân hàng kịp chuẩn bị bộ dụng cụ và hướng dẫn quy trình phối hợp với bệnh viện sinh. - Có thể thu thập máu cuống rốn trong trường hợp sinh mổ không?
👉 Hoàn toàn có thể. Dù sinh thường hay sinh mổ, việc thu thập đều được thực hiện sau khi dây rốn cắt, không ảnh hưởng đến ca sinh. - Có thể dùng máu cuống rốn của con cho người thân khác trong gia đình không?
👉 Có, trong một số trường hợp tương thích miễn dịch (HLA), tế bào gốc có thể dùng cho anh chị em ruột hoặc bố mẹ. - Máu cuống rốn được lưu trữ tối đa trong bao lâu?
👉 Theo các nghiên cứu quốc tế, tế bào gốc được lưu trữ trong nitơ lỏng ở -196°C có thể duy trì khả năng sống trên 25 năm, thậm chí lâu hơn nếu điều kiện bảo quản đạt chuẩn. - Cần bao nhiêu lượng máu để lưu trữ đạt chất lượng?
👉Thể tích máu tối thiểu phải lấy được từ 12 – 20ml. Khi lấy máu hoàn tất, túi máu phải đầy ít nhất 1/3 túi, dồn hết máu trong hệ thống dây xuống túi máu. Mẫu có thể sử dụng khi số lượng tế bào gốc đạt chuẩn.
